Captcha, bazı web sitelerde çeşitli işlemleri yapmadan önce çözülmesi veya uygulanması insanlar için oldukça kolay olan ama robotlar tarafından ele alınamayan komutlar vererek ilgili işlemleri güvenli hale getiren bir uygulamadır.
Bu işlemler; kutucuk işaretleme (robot olmadığınızı kanıtlayın gibi), kolay dört işlem matematik soruları, şekilleri verilen sıraya göre dizme, resimler arasından seçim yapma (köprü olan resimleri işaretlemek gibi), ekrandaki yazıyı tekrar yazma gibi farklı biçimlerde karşımıza çıkabilir. Talep edilen kanıt unsuru her ne olursa olsun ana amaç internette güvenli gezinmeyi sağlamaktır. Bu içeriğimizde Captcha nedir ve ne için kullanılır gibi en çok merak edilen temel soruların yanıtlarını paylaşacağız.
CAPTCHA Nedir?
2003’ten beridir kullanılmakta olan Captcha, günümüzde hemen hemen her site sahibinin kullandığı yazılımlardan biridir. Siteye eklemesi çok kolay ve son derece önemli olan bu güvenlik unsurunun ortaya çıkma nedeni ‘sitedeki işlemin gerçek bir kullanıcı tarafından yapılıp yapılmadığını anlama’ ihtiyacından ileri gelmektedir.
Site sahipleri kolayca Captcha’yı ekleyerek robot girişini engelleyebilir ve çeşitli dıştan gelen risk unsurlarına karşı korunma sağlayabilirler. Captcha tarafından talep edilen komutu yerine getirmeden verilen komut reddedilmektedir. Her site sahibi talep edeceği komutun ne olacağını kendisi belirleyebilir.
CAPTCHA Ne İçin Kullanılır?
Captcha kullanımı şu gibi bazı durumlarda karşımıza çıkabilir;
- Sitenin güvenliğini arttırarak arama motorlarında daha üst sıralara çıkmasını sağlamak
- Blog sitelerinde spam girişini engellemek için
- Üye olunması istenilen sitelerde kayıt yaptıran kişilerin robot olmasını engelleyerek bunların gerçek kullanıcılar olmasını sağlamak
- E-ticaret sitelerinde alışveriş yapan kişilerin gerçek olup olmadığını teyit etmek
- Araştırma anketlerine katılanların gerçek kişiler olup olmadığını kontrol ederek elde edilen verilerin güvenilirliğini sağlamak
- Spam ve worm gibi zararlı yazılımlara karşı web sitenin güvenliğini sağlamak
- Siteye bot girişini engellemek
- Spam yorum atılmasını engellemek
CAPTCHA Türleri Nelerdir?
İnternette gezinirken birden fazla Captcha türüyle karşılaşmış olabilirsiniz. Kullanımı son derece yaygın olan bu uygulamanın çok sayıda türü vardır. Bunlar arasından sitesi için hangisinin en doğru seçim olduğuna site sahiplerinin karar vermesini kolaylaştırmak adına türler hakkında kısaca bilgi verelim.
ReCaptcha
Captcha’nın yaygın kullanılan türlerinden biri olan ReCaptcha, ekranda bulanık şekilde gösterilen yazının verilen satıra doğru şekilde yazılmasını talep edecek şekilde çalışmaktadır. Silik, karmaşık vs. görünen ama gerçek bir insan tarafından kolayca tespit edilebilen yazıları doğru girdikten sonra sitede gezinmeye devam edebilirsiniz. Aksi halde yapmak istediğiniz işlemi yerine getirmeniz site tarafından kesin şekilde engellenecektir.
ESP PIX
Captcha’nın bu türünde ziyaretçiye 4 farklı resim gösterilir. Bu resimler arasında neyin ortak nokta olduğunu kişinin bilmesi istenir. Şıklar halinde ortak noktaların neler olabileceği belirtilir. Bazen de bir satır verilir ve kişinin buraya ortak noktayı yazması gerekir. Doğru yanıtı veren kişiler siteye devam edebilirken diğerleri kesinlikle edemez.
SQ PIX
Captcha türlerinden biri olan SQ PIX, ziyaretçiye 3 farklı resim gösterir. Bunlar arasından hangisinin doğru olduğunu kişinin tespit etmesi komutunu verir. Görsel yanlış işaretlenirse ziyaretçiye hata bildirimi verilir. Ardından kişi yeniden ekrana gelerek doğru resmi seçmek zorundadır. Doğru resim işaretlenmedikçe siteye devam edilemez.