Spam, son yıllarda dünyanın mücadelede kaydettiği büyük adımlara rağmen hala günlük e-postaların %85’ini oluşturmaktadır. Amerikan iş dünyası dergi dergilerinden biri olan Forbes’e göre, ürün ve hizmetlerle ilgili gönderilen e-postaların %98’ini oluşturuyor. Günümüzde gelişen teknoloji ve dijitalleşme ile kuşkusuz insan hayatının her alanına internet girmiştir. Bu nedenle gündelik hayatta ve iş hayatındaki faaliyetleri yürütmek için dijital alanların var olması gerekir. Bu gereklilik çeşitli platformlarda hesap açarak internette var olabilmenizi mümkün kılıyor. Özellikle e-posta adreslerini düzenli kontrol ederek işlerini oradan yürüten insanların en çok karşılaştıkları kavramlardan biri de spamdır.
Peki spam ne demek? Türleri ve etimolojisi nelerdir? Sorularının cevabı için doğru adrestesiniz. Hazırsanız başlayalım.
Spam Ne Demek?
Spam kelimesinin anlamı “elektronik reklam çöpü” ya da “yığın e-posta” olarak sözlüklerde yer almaktadır. Türkçemize ise “gereksiz posta” veyahut “istenmeyen posta” olarak geçmiştir. Spam, mail kullanımıyla doğrudan ilişkili bir kavramdır. Türkçeye geçişinden de anlaşılacağı üzere e-posta adreslerine gelen, “istenmeyen” ve izinsiz otomatik yollanan reklam içerikli postalara verilen isimdir. Tanıtım amacıyla kullanıcılara yollanan e-postaların tamamı spam olarak adlandırılamaz. Sadece alıcı kişi bu pazarlama bültenlerinden ve sürekli gelen tanıtımlardan rahat olduğu takdirde spam haline gelir. Bu pazarlama maillerini spam olarak işaretleyen insanlar, bu maillerden tekrardan almazlar. Tekrar yollanıldığında ise spam klasörüne düşerek sessiz bir şekilde kullanıcıyı rahatsız etmeden devam eder. Özetle spam, dijital hesabınızda herhangi bir profili ya da e-postayı engellediğinizde ortaya çıkan duruma denilmektedir.
Spamming, spam olarak isimlendirilen istenmeyen toplu e-postaların hedefteki diğer kullanıcılara iletilmesi olayına denilmektedir. Spam gönderici ise bu iletileri insanlara gönderen kişiye denir.
Spam Etimolojisi
İstenmeyen toplu iletileri tanımlamak için kullanılan “spam” sözcüğü, Monty Python’un bir reklam parodisine göndermedir. 1971 yılındaki bu parodide, bir grup Viking kılığına girmiş restoran patronu, herkesin “spam” yemesi ve sevmesi gerektiğini yüksek sesle ilan eden bir reklamcılık faaliyeti yürütmüşlerdir. Bu parodide kullanılan “Spam” aslında bir konserve et markasıdır ve Vikingler tarafından zevkle tüketilmektedir. Bu terim zamanla değişerek “istenmeyen e-posta iletilerini” tanımlayan bir duruma gelmiştir.
Not: Spam, bir zamanlar baharatlı jambon olarak da bilinen bir menü seçeneğiydi. Bazen spam e-postalarının, spam’a sahte et denilen şekilde “sahte” iletilerle ilişkilendirildiği söylenir.
Spam Türleri
Spam denildiğinde akla hemen e-posta bağlantıları mailler vs. gelse de spam kavramının birçok farklı türü bulunmaktadır. Bunlardan bazılarını aşağıda başlıklar halinde sizlerle inceleyelim
E-posta spamı
Spam postalar türünün en yaygın olanıdır. Bu e-postalar posta kutunuzu doldurmaya kadar gidebilir. Sizi gerçekten beklediğiniz ya da önemli mesajlardan uzaklaştırır. Tüm bu spam postaları yok sayabilirsiniz.
SEO spamı
“Spandexing” olarak da bilinen bu spam gönderme türü, spam gönderenin web sitesinin SERP alanlarındaki sıralamasını iyileştirmek için arama motoru optimizasyonu (SEO) yöntemlerini kötüye kullanmak için kullanılır. Black Hat SEO spamı iki ana kategoriye ayrılabilir:
İçerik spamı
Spam içerikler, SERP sıralamasını iyileştirme amacıyla anahtar kelimeleri kullanmak için web sayfalarını sık sık siteleriyle hiçbir ilgisi olmayan anahtar kelimelerle doldurur. Diğer yolu ise web sitelerine daha fazla içerik kazandırmak için mevcut içeriği revize ederek yeni anahtar kelimelerde sıralama kazanmayı hedefler.
Bağlantı spamı
İçerikle bağı olmayan ya da alakasız bağlantılarla doldurulmuş bir blog yorumu veya forum gönderisinden alınan backlinkler de spam türüne aittir. İstenmeyen e-posta gönderici, trafiği sitesine yönlendirmek için “backlink” olarak bilinen bir SEO metriğini kötüye kullanır. Kötüye kullanım tespit edildiğinde Google gibi arama motorlarının ceza verdiği uygulama yöntemidir.
Sosyal medya spamı
Her geçen gün internet giderek daha da sosyal bir hal alıyor. Spam gönderenler, popüler sosyal medya platformlarında sahte hesaplar aracılığıyla spam yayabiliyor. Bu spam türüne de sosyal medya spamı denmektedir.
Mobil cihazlarda mobil spam
Spam türünün SMS çeşididir. İstenmeyen e-posta gönderenler kullanıcılar bu e-postalarının metinlerini bir de telefonunuza yolladıkları mesajlar ile uygularlar. Bu durum tekliflerine dikkat çekmek için SMS bildirimlerini kullandıkları yöntemdir.
Mesajlaşma spamı
Bu spam türü e-posta spamına benzer, ancak daha hızlıdır. Spam gönderenler, mesajlarınızı WhatsApp, WeChat ve Snapchat gibi anlık mesajlaşma platformları aracılığıyla dağıtır.
